Uut 't Wald | Der bunt verschillen

Der bunt verschillen

Kun je spreken van één taal voor de hele Achterhoek? Eigenlijk niet. Onze streektaal verschilt namelijk van plaats tot plaats. Ik heb het daar in deze rubriek wel vaker over gehad. In het ene dorp worden soms heel andere woorden gebruikt dan in het andere dorp. Ook al ligt er hemelsbreed soms maar een paar kilometer tussen beide.
Heel mooi wordt dat geïllustreerd door het woord zijn, in de zin van bestaan. Er zijn kun je in het grootste deel van de Achterhoek vertalen met der bunt. Maar, zoals gezegd: der bunt verschillen tussen ons plat. Vaak kleine verschillen. Zo zegt men in de zuidelijke Achterhoek (zeg maar in en rond het Montferland) niet der bunt, maar der bun. En in het gebied van de historische Graafschap (Zutphen Gorssel, Lochem) hoor je meestal der bint. Ook in sommige plekken in de Liemers zegt men der bun, maar vaker hoor je hier der zun. Eventueel nog met één letter meer: der zunt. Maar in Zevenaar zegt men der zin, terwijl nog westelijker in de Liemers weer één letter wordt toegevoegd: der zien. Voor de hele Achterhoek en Liemers geldt trouwens dat er zijn (in de zin dus van er bestaan) ook wel wordt vertaald met der bestaot.
Allemaal met een beetje goede wil nog wel terug te voeren op die Nederlandse woordjes zijn en bestaan. Maar spreek je een beetje meer archaïsch 'plat', dan is er nog een heel ander woord, dat vanouds in de hele Achterhoek werd gebruikt: Geven. 't Gif nog altied leu die zo praot.