In De Taverne: Frits Frederiks

DINXPERLO - Het is alweer twaalf jaar geleden dat Frits Fredriks zijn winkel van de hand deed maar hij weet er nog over te vertellen als was het de dag van gisteren. 140 jaar lang koffie verkoop in Dinxperlo aan de Kwikkelstraat 5 en de Markt 1, aan de inwoners van Dinxperlo en omstreken maar ook vooral aan onze Duitse buren. Waar in 1867 Grooters begon met de verkoop van de koffie was het in 1932 de vader van Frits die de zaak overnam. Ook hij verkocht in de beginperiode, net als zij voorganger, nog uit eigen koffiebranderij. De branderij was niet meer in gebruik toen Frits in 1970 de winkel van zijn vader overnam.

Door Danielle Jolink

"Dat er zoveel Duitse klanten in de winkel kwamen om koffie te kopen kwam omdat de koffie in Nederland zo'n dertig procent goedkoper was en nog altijd is", vertelt Frits. "In de jaren zeventig tot circa 1993 mochten de Duitse klanten die minimaal 20 kilometer van de landsgrens woonden uiterlijk 1500 gram koffie en 300 sigaretten per persoon invoerrechtenvrij meenemen over de grens. Veel klanten kwamen destijds toen ook al uit het Roergebied. Dat waren voornamelijk klanten die een keer per maand kwamen inkopen voor hun familie en buurtgenoten. Ze zaten dan vaak met zes personen in de auto en mochten dan dus ook zes keer de hoeveelheid koffie en sigaretten meenemen. Wanneer ze ons advies opvolgden dan gingen ze eerst door de grenspost Oost en daarna door grenspoort West zodat ze zelfs twaalf keer de toegestane hoeveelheid konden meenemen. Ze moesten dan wel eerst de aankoop opslaan in Suderwick", vertelt Frederiks.

Dat ging ook weleens mis. "Zo had een klant zijn aankoop verstopt in het bos onder de grond, en gemarkeerd zodat hij de plek terug kon vinden. Toen hij later terugkeerde bleek dat hij niet de enige was die wist dat zijn spullen er verstopt lagen, al zijn aankopen waren gestolen!", aldus Frederiks.

De mensen waren erg inventief en verzonnen allerlei manieren om de goederen de grens over te smokkelen. "Zo kan ik me nog herinneren dat wij als kinderen in de jaren vijftig overdag niet in de keuken mochten komen omdat er altijd wel iemand koffie zat te verstoppen onder de rok. Met een stuk touw om de heupen waaraan meerdere zakjes koffie zaten vastgebonden. Eind jaren vijftig mocht ik met mijn zusje iedere woensdagmiddag suiker en meel verpakken in kilo zakken. Voor de Duitse klanten moesten we tussen het meel zakjes Nescafé verstoppen zodat het niet opviel voor de Duitse douane dat er koffie inzat. We moesten dan een kruisje op de verpakking zetten omdat de koffie extra moest worden berekend. Op een dag heb ik de kruisjes per ongeluk op de verkeerde verpakkingen gezet. Dit betekende het einde van mijn baantje ..."

Ook de grensbewoners hadden zo hun trucjes om meer koffie en sigaretten de grens over te smokkelen dan de maximale toegestane hoeveelheid, weet Frits te vertellen. "De Duitse douane die patrouilleerde aan de Heelweg werd dagelijks uitgenodigd voor een lekkere kop koffie door een huisvrouw uit deze straat. En terwijl de douanier zat te genieten van zijn kopje koffie werd de rest van de dames aan de Heelweg getipt dat de kust veilig was en dat ze ongestoord koffie konden kopen in Dinxperlo. Dit gebeurde in de jaren zeventig dagelijks. Het verschil tussen de Duitse- en Nederlandse klanten zat hem voornamelijk in de aankoop van de soort koffie. Veel Duitsers houden van mildere koffie dan de doorsnee Nederlander. Je hebt in Duitsland ook veel meer koffiesmaken dan in Nederland. Ieder merk heeft minimaal wel een koffiesmaak voor de ochtend, de middag, de avond en voor het slapen gaan. Ook lag de gemiddelde besteding van de Duitse klanten hoger dan die van de Nederlandse klanten, maar dat zat hem ook in het feit dat zij meer voorraad insloegen en minder frequent kwamen dan de Nederlandse klanten."