Bijzondere herdenking kerkenrazzia

1

Het zijn verhalen waarbij 75 jaar na dato de koude rillingen nog over je rug lopen. 30 januari 1944: een inktzwarte bladzijde in de geschiedenis van verzetsdorp Aalten. Bij een kerkenrazzia namen de Duitsers 48 mannen, tussen de 18 en 23 jaar mee, uit de Christelijk Gereformeerde kerk en de Westerkerk in Aalten. Een dramatische gebeurtenissen die over de hele wereld het nieuws haalde. Na deze kerkenrazzia gingen onderduikers zelden meer naar de kerk.

(door Erwin Wamelink)

Aalten - Afgelopen woensdag, precies 75 jaar na de razzia, kwamen nabestaanden, ooggetuigen en belangstellenden bijeen voor een herdenkingsdienst in de Oosterkerk in Aalten. Het was een drukbezochte herdenkingsdienst waar onder meer Hans de Graaf een indrukwekkende toespraak hield.

Twee van de 48 opgepakte mannen zijn nog in leven, één van hen woont in Canada, de ander woont in Rotterdam. Helaas waren zij niet in staat om bij de dienst aanwezig te zijn. "Nadat er zes mannen waren gearresteerd bij de Christelijk Gereformeerde Kerk, wilden de Duitsers naar de Oosterkerk, die op het zelfde moment helemaal vol zat. Omdat de Duitsers niet wisten waar de Oosterkerk stond, vroegen ze de weg aan een voorbijganger. Deze oplettende Aaltenaar stuurde de Duitsers de andere kant op. De voorbijganger snelde vervolgens naar de Oosterkerk om de mensen te waarschuwen, zij konden allen op tijd wegkomen. De Duitsers arriveerden bij de Westerkerk en namen daar alsnog 42 jonge mannen mee."

Helse omstandigheden
De mannen werden door de Duitsers naar de gevangenis in Arnhem gebracht. Vanuit daar weden ze vervoerd naar kampen in Duitsland of te werk gesteld in de regio. Niet alle mannen overleefden de helse omstandigheden en zware ontberingen in de kampen. Veel mannen die de oorlog wel overleefden, hadden hun hele leven last van de gruwelijkheden die zij tijdens de oorlog hebben meegemaakt. .

Voor aanvang van de herdenking werden een aantal genodigden ontvangen bij de Christelijk Gereformeerde Kerk. Helaas konden een aantal genodigden door de slechts weersomstandigheden niet naar Aalten komen maar desondanks waren er veel nabestaanden en ooggetuigen vanuit het hele land naar de Achterhoek gekomen om bij deze bijzondere herdenking aanwezig te zijn. Indrukwekkende verhalen passeerden de revue.

Tentoonstelling
Van 7 september tot en met 23 februari is er in het Nationaal Onderduikmuseum aan de Markt in Aalten een tentoonstelling over de kerkenrazzia. Vanuit het museum zijn een aantal 'verhalenjagers' druk bezig om de verhalen te documenteren.

Inmiddels is de collectie behoorlijk uitgebreid maar er wordt nog steeds gezocht naar bijzondere verhalen.

Meer berichten