Met Achterhoek Nieuws de boer op
LINTELO – We leven in de Achterhoek, tussen de agrarische bedrijven. We zien vaak trekkers rondrijden en koeien in de wei. Maar wat weten we eigenlijk van een boerenbedrijf? Wat doet een akkerbouwer in de winter? Hoe ziet een werkdag van een pluimveehouder eruit? Hoe worden varkens en koeien verzorgd? Om kennis te maken met agrarische bedrijven begon Achterhoek Nieuws met de rubriek 'Met Achterhoek Nieuws de boer op'. Drie boeren kwamen al aan het woord, een scharrelkippenhouder, een rundvee- en een varkenshouder. De vierde boer die in de rubriek 'Met Achterhoek Nieuws de boer op' over zijn bedrijf vertelt is Gerrit Hiddink uit Lintelo. Hij is eigenaar van een niet veel voorkomend boerenbedrijf. In zijn twee stallen leven totaal tweeduizend eenden.
Door Karin Stronks
Wat voor bedrijf runt u/run je?
Gerrit Hiddink is 64 jaar en runt sinds elf jaar een eenden vermeerderingsbedrijf. In zijn twee stallen leven tweeduizend Cherry Valley eenden, een Engels ras. "De eenden komen hier als ze twintig weken oud zijn. Ik betaal er dan € 25,- euro per stuk voor. Omdat wij bevruchte eieren verkopen, zijn er mannetjes, woerden, en vrouwtjeseenden nodig. Als de eenden hier aankomen pakken we ze stuk voor stuk op om het geslacht te bepalen. Het klinkt raar maar we weten door het geluid dat ze maken of het een woerd of een eend is. Vrouwtjes kwaken veel luider dan mannetjes! Woerden maken een heel zacht geluidje. Voor een goede productie van bevruchte eieren hebben we gemiddeld op elke 4,5 eenden één woerd nodig", vertelt Gerrit. Hij vervolgt: "Onze eenden leggen bijna elke dag een ei. De eieren zijn heel glad en wegen tussen de 88 en 90 gram, zwaarder moeten ze niet zijn, we controleren dat dagelijks. Het is belangrijk om precies uitgebalanceerd te voeren omdat de hoeveelheid voer direct gevolg heeft voor het gewicht van een ei. De eieren worden één keer per week opgehaald, dat zijn er ongeveer 60 000 per keer. We ontvangen dan € 0,36 eurocent per bevrucht ei. Dit Cherry Valley eenden ras is een heel sterk ras. Ik heb in de elf jaar dat we eenden houden nog nooit antibiotica gebruikt. Ook zijn mijn eenden vanaf het begin al salmonellavrij."
Is het een familiebedrijf?
Gerrit vertelt: "Dat was aanvankelijk wel de bedoeling. Mijn zoon Henk Jan en ik zijn in 2005 begonnen met z'n tweeën met 3000 eenden. Er was uitgerekend dat voor dit aantal eenden houden 90 werkuren per week nodig was. Na vijf jaar is Henk Jan gestopt en ik ben verder gegaan met 2000 eenden. Henk Jan werkt nog wel in de agrarische sector."
Hoe ziet een werkdag er uit?
"Ik begin altijd om 7.00 uur met voeren en eieren uithalen in stal 2, ook water verversen doen we elke dag. Stal 2 is voorzien van traditionele en moderne nesten. Traditionele zijn nesten met stro, moderne nesten hebben een matje als ondergrond. We hebben inmiddels ontdekt dat eenden het liefst een ei leggen op stro, zoals alle nesten in Stal 1. Ze hebben 'nestelgedrag' en rommelen eerst met het stro voordat ze een ei leggen, daarom werkt een 'kant en klaar' matje niet goed. Ik heb al een heleboel traditionele nesten in de moderne stal geplaatst omdat er veel eieren op de grond in de stal werden gelegd. We hebben voor elke drie eenden een nest maar in één nest vind ik soms wel tien eieren! Bij de traditionele nesten haal ik de mest weg en haal de eieren eruit. Dan zorg ik dat het nest goed opgeschud is en geschikt voor een nieuw legsel", legt Gerrit Hiddink uit. De eieren worden in broedladers, ofwel trays, geplaatst met de punt naar beneden en ze worden gestempeld. 's Middags is Gerrit druk met het opbrengen van nieuw strooisel, de eenden krijgen elke dag vers stro. De voerschalen worden zodra het voer opgegeten is omhoog getakeld. Gerrit Hiddink is gek op zijn eenden. Hij glimlacht: "Eenden zijn heel eenkennig en schrikkerig, zeker als ze pas hier zijn. Ik draag altijd een blauwe overall als ik de stal in ga. Als ik een groene overall draag of mijn gewone kleren dan is het mis en zijn de eenden onrustig, ze herkennen me dan niet… "
Worden er werkzaamheden uitbesteed?
"We hebben af en toe vakantiehulpen maar het werk hier met de eenden is behoorlijk ingewikkeld vanwege het precieze nestelgedrag en eenden zijn eenkennig. Als er hulp is dan zet ik die graag in bij het klaarzetten van eierladers", aldus Hiddink.
Hoe zie je de toekomst?
Gerrit Hiddink: "Ik ben nu 64 jaar en ik sta elke dag om zes uur op. Tot mijn zeventigste wil ik nog doorgaan maar wel op den duur met de helft van het aantal eenden. Concreet betekent het dat ik langzamerhand ga afbouwen."
