Anton Stapelkamp met zijn vader en kinderen bij boerderij Stapelkamp. Foto: familie Stapelkamp
Anton Stapelkamp met zijn vader en kinderen bij boerderij Stapelkamp. Foto: familie Stapelkamp Foto:

Anton Stapelkamp wilde al heel lang burgemeester van Aalten worden

Grootvader verliet Aalten, maar de band bleef

Door Bernhard Harfsterkamp

AALTEN – Voor Anton Stapelkamp stond het al jaren vast dat hij burgemeester van Aalten zou worden. Sinds de vorige burgemeester Bert Berghoef in 2014 65 werd, zat hij te wachten op het moment dat Berghoef zijn afscheid zou aankondigen. Dan kon hij solliciteren naar zijn droomfunctie. Burgemeester van Aalten wordt iemand niet zomaar. Daarvoor moeten de leden van de vertrouwenscommissie van de gemeenteraad wel overtuigd worden. Dat lukte Stapelkamp. Wie hem enthousiast hoort vertellen over het Aaltense verleden van zijn familie en de band die daardoor ook voor hem met Aalten is ontstaan, begrijpt meteen waarom dit zo is.

Hechte band met Aalten
Uit Kapelle had Stapelkamp niet weg hoeven te gaan. Hij was afgelopen februari herbenoemd en had het erg naar zijn zin. Hij was al druk bezig met de voorbereidingen voor de komende gemeenteraadsverkiezingen. Maar de roep van Aalten was te sterk. "Ik voel een hechte band met Aalten. Mijn familie heeft er honderden jaren gewoond. Er is een pachtakte uit 1483 waarin de naam Stapelkamp al voor komt. Ze zijn altijd pachter geweest. Rijk waren ze nooit, integendeel." Aan de Kiefteweg is er nog steeds een boerderij met de naam Stapelkamp. "Ik heb me laten vertellen dat het de oudste nog bewoonde boerderij van Aalten is. Er zitten nog onderdelen in die dateren van het einde van de achttiende eeuw." Met zijn vader en kinderen is hij in 1994 gefotografeerd voor de boerderij. "Wij waren hier op vakantie en mijn vader en moeder kwamen ons toen bezoeken." Zijn overgrootvader Gerrit Jan Stapelkamp heeft de boerderij verlaten en verhuisde naar Lintelo, waar nu de nieuwbouw van Kobus staat.

Grootvader verliet Aalten
De grootvader van Anton Stapelkamp, Herman, groeide daar op. Op zijn twaalfde moest hij al een bijdrage leveren aan het gezinsinkomen en ging hij werken bij de knopen- en kammenfabriek Ten Dam en Manschot, waar zijn vader en oudere broer al werkten. "Mijn opa werd wel gestimuleerd om te gaan studeren. Hij haalde een onderwijsakte en vertrok naar IJsselmonde, waar hij mijn oma ontmoette." De oudere broer Antoon die eveneens avondonderwijs volgde bleef langer werken bij de knopenfabriek. In 1919 werd hij gemeenteraadslid voor de Anti-Revolutionaire partij (ARP). In 1914 richtte Stapelkamp met enkele vrienden de Vereeniging van Christelijke Hoornbewerkers op, een plaatselijke vakbond die zich in 1914 als zelfstandige organisatie bij het Christelijk Nationaal Vakverbond (CNV) aansloot. In 1920 ging hij voor het landelijke CNV werken en werd daarvan uiteindelijk in 1935 voorzitter. Deze opmerkelijke oom was ook nog Tweede en daarna Eerste Kamerlid en Provinciale Statenlid in Utrecht.

Onderduiken in de oorlog
De opa van Stapelkamp ging één keer per jaar op bezoek bij zijn ouders in Aalten. Dat was een hele onderneming, want de reis kostte zo'n vijf uur. Tijdens de Tweede Wereldoorlog dook zijn vader onder in Aalten bij zijn nicht Drika Wijnveen. "Als 18-jarige heeft hij daar een wereldtijd gehad. Als stadsjongen zat hij drie maanden in de wildernis." Een van zijn broers zat ook nog in de buurt ondergedoken bij boer Jentink. "Daar sloeg hij nog een Aaltense schone aan de haak, Louise Prins, werkzaam in een boekhandel." Deze oom Anton, naar wie de nieuwe burgemeester is genoemd, is met zijn vrouw later begraven op de algemene begraafplaats aan de Romienendiek. Zijn vader was zijn nicht erg dankbaar en heeft altijd contact met haar onderhouden. In de oorlog kwam de roggebroodexpres op gang. "Regelmatig ging er een roggebrood naar Rotterdam. Oma was daar nog met drie meisjes en de jongste broer van mijn vader. In 1994 ben ik nog bij Drika op bezoek geweest. Een bijzonder sterke vrouw, inmiddels is ze overleden. Aalten is een heel bijzonder dorp voor ons", zegt Stapelkamp, "Een neef heeft de hele familiestamboom in de computer zitten."

Vader wilde burgemeester worden van kleine gemeente als Aalten
De vader van Stapelkamp was politiek actief in de ARP. "Ik herinner me nog dat ik samen met hem paarse verkiezingsfoldertjes van Biesheuvel in 1972 heb rond gebracht. Dat was mijn eerste ervaring met de politiek." Zijn vader heeft enkele jaren op het Ministerie van Binnenlnadse Zaken gewerkt. Hij heeft toen een keer geprobeerd om burgemeester te worden in Smilde. De procedure was in die tijd heel anders. "Dan moest je nog in jacquet naar de commissaris van de koningin om je voor te stellen." Hij werd het niet. Wel werd hij voor het CDA raadslid in een Rotterdamse deelgemeente. "Dat had ik nog wel leuk gevonden", had zijn vader gezegd, "Om burgemeester te worden van een kleine gemeente als Aalten." De vader van Stapelkamp overleed in 1996. Negen maanden na het overlijden begon zijn politieke carrière.

Merkwaardige combinatie
Nadat burgemeester Berghoef 65 was geworden had Stapelkamp Aalten al op zijn vizier. "Sindsdien heb ik de Aaltense politiek via de Gelderlander steeds intensiever gevolgd. Ik ben zelfs al eens naar een ronde tafelgesprek in zaal Elim geweest. Dat ging over het bestemmingsplan buitengebied." Ook werd er een familieweekend met zo'n 25 personen in Aalten georganiseerd. "We hebben toen een rondleiding gehad door de knopenfabriek. Ik voelde me toen voor het eerst heel dichtbij mijn opa. Die is overleden in 1964 en heb ik dus niet gekend." Berghoef kondigde zijn afscheid eind 2016 aan. Begin 2017 was er eindelijk de vacature, waarop Stapelkamp met succes kon reageren. "Aalten is voor mij vertrouwd, maar ik ken hier niemand. Dat is een merkwaardige combinatie." Daaraan zal nu een eind komen, want weldra zal hij vele bewoners van de gemeente Aalten leren kennen. Tijdens de Nieuwjaarsreceptie zal daar een begin mee gemaakt worden. "De kern Aalten ken ik ondertussen wel, maar dan wil ik vooral ook met de andere kernen goed kennis maken, te beginnen natuurlijk met de grootste, Dinxperlo. Want ik ben straks gewoon de burgemeester van alle kernen en hun inwoners, zoals ik dat ook in de gemeente Kapelle met haar vijf kernen ben."

De nieuwe burgemeester. Foto: gemeente Aalten