De onbewaakte spoorwegovergang in het Kleuverspad op de Haart, nabij de Stationsweg. Foto: Gerard te Hennepe
De onbewaakte spoorwegovergang in het Kleuverspad op de Haart, nabij de Stationsweg. Foto: Gerard te Hennepe Foto:

Plan voor onbewaakte
spoorwegovergangen in Aalten

Afsluiten of beveiligen van drie overgangen

Door Bernhard Harfsterkamp

AALTEN – In Nederland zijn nog 123 onbewaakte spoorwegovergangen. Ze worden dagelijks door vele voetgangers, fietsers en automobilisten gepasseerd. Meestal gaat dat goed, maar met enige regelmaat is er sprake van een ongeluk. In 2016 waren er 26 ongelukken, waarvan vier met dodelijke afloop. Ook zijn er regelmatig bijna-ongelukken. De aantallen daarvan zijn niet geregistreerd. Elk dodelijk ongeluk leidt tot een luide roep om die onbewaakte spoorwegovergangen op te heffen of te beveiligen. De beheerder van de spoorwegen en de overgangen, Prorail, wil dat binnen een paar jaar al deze onbeveiligde overwegen zijn beveiligd of opgeheven. In de gemeente Aalten zijn er nog drie onbeveiligde overwegen.

Niet zomaar afsluiten
De drie onbewaakte spoorwegovergangen in Aalten liggen in Lintelo in de Tuunterweg en de Groot Heinenweg en op de Haart in het Kleuverspad, nabij de Stationsweg en de plek waar tussen Winterswijk en Aalten ooit nog een station lag. Deze overgangen worden niet alleen door aanwonende bewoners en landbouwers gebruikt, maar ook door fietsers en wandelaars die uitgezette routes volgen. Daarom wil Prorail ze ook niet zomaar afsluiten. Daarover zal overlegd worden met allerlei belanghebbenden. Deze overgangen beveiligen met knipperlichten en spoorbomen is duur. Daarom is er een voorkeur om ze af te sluiten. Voor dit project heeft ProRail 25 miljoen beschikbaar. Provincie en gemeente zullen echter eveneens moeten bijdragen aan de beveiliging of opheffing.

Zorgvuldige analyse
Prorail en de gemeente hebben in de afgelopen tijd al overleg gehad met enkele belanghebbenden en rechthebbenden 'om een beter beeld te krijgen van de belangen bij de overwegen'. Omdat bij de onbewaakte spoorwegovergangen het recreatief belang groot kan zijn en sprake is van frequent agrarisch verkeer maakt de gemeente eerst een goede analyse. Op basis van de analyse en de gesprekken wordt gekeken welke maatregelen het beste passen. "Wanneer de maatregelen verder uitgewerkt zijn wordt dit nader gecommuniceerd richting de omgeving en is er inspraak mogelijk", schrijft B en W in een mededeling aan de gemeenteraad. In de eerste helft van 2018 moet een plan van aanpak gereed zijn.


Nieuwe aanpak voor inburgering
erkende vluchtelingen

AALTEN – Figulus, de welzijnsorganisatie in Aalten, kan van de Provincie Gelderland een subsidie krijgen voor het project Interculturele communicatie. Hiermee wordt een nieuwe aanpak geïntroduceerd om statushouders, de asielzoekers die als vluchteling zijn erkend, beter te laten integreren in de Nederlandse samenleving. Elke gemeente is verplicht statushouders woonruimte te bieden en te laten integreren. Het belangrijkste element is dat er tolken worden ingeschakeld, die niet alleen kennis hebben van de taal, maar ook van de cultuur waaruit een vluchteling afkomstig is. De provincie wil dit alleen financieren als Achterhoekse gemeenten verklaren het project te ondersteunen. Daarom hebben Burgemeester en Wethouders van Aalten besloten dit te doen door het ondertekenen van een intentieverklaring.

Door Bernhard Harfsterkamp

Elkaar 'echt' begrijpen
Wethouder Henk Wiltink vertelde dat er op dit moment bij de inburgering grote verschillen zitten tussen 'de dingen die wij zeggen en zoals zij ze begrijpen'. Statushouders spreken en begrijpen nog lang niet allemaal de Nederlandse taal goed. Ook kunnen zij allerlei Nederlandse normen en waarden nog niet goed op waarde schatten, doordat die in de cultuur waaruit ze afkomstig zijn onbekend of minder belangrijk zijn. "Daarom willen wij tolken inschakelen die de cultuur kennen. Het begrip kan dan sneller toenemen." In de ambtelijke toelichting wordt geschreven dat we elkaar 'echt' moeten begrijpen om integratie mogelijk te maken. "'Zij onze cultuur, maar wij hun cultuur', want integratie is tweerichtingsverkeer."

Statushouders worden cultureel vertaler
Het project heeft een dusdanige omvang dat het verstandig werd gevonden om het niet alleen voor Aalten uit te voeren. Met de ondersteuning van B en W kan het echter al wel starten, al de provincie tenminste positief besluit. Andere gemeenten kunnen later een intentieverklaring tekenen. "Er zijn al wel ambtelijk contacten met andere gemeenten hierover geweest", zei Wiltink. Ook maatschappelijke organisaties zoals Vluchtelingenwerk ondersteunen het project. De tolken moeten in de toekomst uit de groep statushouders komen, die al wel goed zijn ingeburgerd. Die worden begeleid door Figulus en Laborijn, als onderdeel van het persoonlijk ontwikkeltraject in het kader van de participatiewet. De statushouders worden dan 'cultureel vertaler'. Die rol wordt vervuld om gesprekken soepel te laten verlopen, bijvoorbeeld door mee te gaan bij doktersbezoek, schoolgesprekken en gesprekken bij verenigingen. Het is zelfs mogelijk dat enkele van de statushouders professioneel tolk worden.

Deelnemen aan samenleving
Tijdens het project is er ook aandacht voor de Nederlandse professionals en vrijwilligers. Zij krijgen een workshop interculturele communicatie, die gegeven wordt door medewerkers van het Tolk en Vertaalcentrum Nederland, met wie Figulus het project heeft opgezet. Wethouder Wiltink vindt de nieuwe aanpak noodzakelijk, want ook hij ziet dat de integratie nog niet goed werkt. "Je ziet dat de statushouders die uit hetzelfde land komen bij elkaar blijven zitten en niet praten met anderen." Bovendien constateert hij dat vluchtelingen uit sommige landen niet gewend zijn om zelf initiatief te nemen. "Ze wachten af, terwijl wij vragen dat ze participeren. Neem deel, neem deel, zeggen wij." De wethouder hoopt dat dit project daaraan zal bijdragen. Het proefproject kost de gemeente geen geld, maar vraagt wel inzet van gemeenteambtenaren en medewerkers van de Sociale Dienst, die is ondergebracht bij Laborijn.

De onbewaakte spoorwegovergang in het Kleuverspad op de Haart, nabij de Stationsweg. Foto: Gerard te Hennepe