Wethouder Henk Rijks en André Fukkink (rechts) die de kar vanuit de gemeente trekt. Beiden met het speldje van een vergeet-me-nietje, het logo van Alzheimer Nederland, opgespeld.
Wethouder Henk Rijks en André Fukkink (rechts) die de kar vanuit de gemeente trekt. Beiden met het speldje van een vergeet-me-nietje, het logo van Alzheimer Nederland, opgespeld. Foto:

Aalten dementievriendelijke gemeente

AALTEN - De Stichting Alzheimer Nederland heeft Aalten het predicaat dementie vriendelijke gemeente verleend. André Fukkink, beleidsambtenaar bij de gemeente Aalten: "Een dergelijk predicaat krijg je niet zomaar. Je moet kunnen aantonen dat je ook werkelijk stappen zet op het gebied van dementie-vriendelijkheid." Wethouder Henk Rijks vult aan: "Om het in wielertermen uit te drukken, we zijn nog niet met het geel om de schouders in Parijs gearriveerd, maar we hebben de eerste rustdag van de Tour bereikt. Het predicaat is vooral een stimulans om door te gaan en we zijn er trots op dat we het predicaat hebben gekregen."

Door Joost van de Nadort

Eind 2014, begin 2015 heeft de fractie van GemeenteBelangen de gemeente opgeroepen werk te maken van de manier waarop moet worden omgegaan met mensen die aan dementie lijden. Deze oproep werd door de hele raad ondersteund. Op hetzelfde moment was ook de implementatie van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) aan de orde. Eind 2014 is in een beleidsplan de inzet van zorg op lokaal niveau vastgelegd en zijn er voor deze doelgroep speerpunten geformuleerd.

'Mensen met dementie moeten zoveel mogelijk meedoen'

Rijks: "Wanneer je naar de leeftijdsopbouw binnen de gemeente kijkt, weet je dat het aantal mensen dat aan dementie zal gaan lijden, zal stijgen. We kennen nu zo'n 450 inwoners van de gemeente Aalten die er aan lijden. Over 20 tot 30 jaar zullen dat er naar verwachting 950 zijn."

Opbouw
Na de oproep van de raad is gestart met een werkgroep. In deze werkgroep zijn naast de gemeente Aalten veel lokale organisaties vertegenwoordigd. Het gaat dan om Netwerk Dementie Oost Achterhoek, Alzheimer Nederland afdeling Oost-Gelderland, VIT-hulp bij mantelzorg, Careaz, Sensire, Figulus Welzijn en de Stichting Zorgcombinatie Marga Klompé. Bij de start van de werkgroep, zo'n twee jaar geleden, is begonnen met een inventarisatie van wat er allemaal al in gang was gezet.

Fukkink: "Dat bleek al heel wat te zijn. Er was bijvoorbeeld al een Alzheimer café en er waren activiteiten in gang gezet op het gebied van scholing. Dat hebben we gebundeld en hebben we onszelf de vraag gesteld hoe we een taboe dat rust op dementie, minder taboe kunnen laten zijn."

Het blijkt, in tegenstelling tot wat sommige raadsleden dachten, een kwestie van lange adem. Fukkink: "Niet onbenoemd mag blijven het enorme enthousiasme waarmee de leden van de werkgroep zich inzetten."

Activiteiten
Iedere twee maanden verschijnt er op de gemeentepagina een special over zorg. Daar staan bijvoorbeeld ook verslagen van interviews met een medewerker van een bank of een mantelzorger die vertellen over hun ervaring met dementerenden. Fukkink: "Met deze interviews gaan we door."

Verder is onder meer de film 'Still Alice' vertoond. Still Alice is een aangrijpende film waarin een gerenommeerd hoogleraar wordt geconfronteerd met de diagnose Alzheimer. Zij verliest langzaam de grip op haar leven en wordt door haar omgeving als lastpak gezien.
Rijks: "Voor deze film was veel belangstelling. Ik denk dat in totaal zo'n 650 mensen de film gezien hebben." Na het zien van de film is zorgmedewerkers scholing aangeboden. Ook onder meer frontofficemedewerkers en medewerkers van het klantencontactcentrum van de gemeente zelf krijgen scholing aangeboden. Het gaat dan om de vraag hoe herken en erken je Alzheimer en hoe houd je het gesprek gaande.

Rijks: "Mensen met dementie horen er gewoon bij en moeten zoveel mogelijk meedoen in de maatschappij. Dat vereist een open houding van iedereen. Het is vooral een proces van bewustwording."

Toekomst
De gemeente Aalten heeft de film van Marleen Hoftijzer 'Alles Voor Sophie' meegefinancierd. Deze documentaire laat het leven van een jong dementerende zien en alles wat zich daar omheen afspeelt. Rijks: "Met de echtgenoot van Sophie, Andri Langenberg, gaan we met de film, gedichten en een verhaal de boer op. Hierbij willen we vooral mensen bereiken die bij mensen achter de voordeur komen, maar ook bijvoorbeeld caissières van winkels."

Fukkink: "We hebben geprobeerd via een algemene oproep ondernemingen te bereiken om ook hen het verhaal te vertellen. Daar kwam weinig respons op. We hebben de ondernemingen nu gericht benaderd en dat levert wel respons op."

Onderwerp jong-dementerenden wordt benadrukt

Het onderwerp jong-dementerenden zal benadrukt worden. Rijks: "Deze mensen zitten in een arbeidsproces en wanneer de ziekte verergert, raken ze hun baan kwijt. De vraag is dan hoe je deze mensen een zinvolle daginvulling geeft en daarmee het gevoel dat ze erbij horen. Je wilt ze dan iets laten doen wat ze graag deden. Bijvoorbeeld iemand die zijn baan als chauffeur verliest als gevolg van deze aandoening. Een alternatief is dan bijrijder bij de chauffeur van de voedselbank."

Er zal ook nog verder worden geïnvesteerd in voorlichting en domotica (huisautomatisering waardoor mensen langer zelfstandig thuis kunnen blijven wonen) en er zal aandacht zijn voor meer beweging.

Rijks: "Er is gebleken dat meer bewegen het proces van de aandoening kan vertragen. Dat betekent dat je al moet beginnen met het stimuleren van meer bewegen onder kinderen."