Hugo Borst tijdens de signeersessie. Foto: Frank Vinkenvleugel
Hugo Borst tijdens de signeersessie. Foto: Frank Vinkenvleugel Foto:

Hugo Borst te gast in Aalten

AALTEN - De Sint Helenakerk in Aalten was afgelopen vrijdag tot de nok toe gevuld met mantelzorgers en werkers uit de verpleeghuissector. Schrijver en journalist Hugo Borst sprak aldaar over het thema dementie naar aanleiding van zijn boeken 'Ma' en 'Ach Moedertje'. De avond in de 600 zitplaatsen tellende kerk op de Markt in Aalten was georganiseerd door de werkgroep Dementievriendelijke gemeente Aalten en Stichting Restauratiefonds Oude St. Helenakerk.

Door Leander Grooten

Wethouder Sociaal Domein van Aalten Joop Wikkerink opende de avond door te melden dat de gemeente op dit moment 450 inwoners heeft die lijden aan dementie. Volgens berekeningen is dat aantal in twintig jaar verdubbeld, en het aantal mantelzorgers verminderd. Het onderwerp is dan ook actueel.

Rotterdam-Aalten
De Rotterdammer Hugo Borst blijkt een band te hebben met Aalten. Zijn ouders zijn als tieners in de hongerwinter van Rotterdam naar Aalten komen lopen en Hugo heeft warme herinneringen aan de omgeving.
Voor de pauze gaf Hugo Borst vanaf de kansel van de kerk een bloemlezing van zijn verhalen over de laatste maanden van het leven van zijn moeder, die in augustus 2018 overleed aan dementie. Na de pauze was er ruimte voor vragen uit het publiek.

Humor
De lichtvoetigheid waarmee Borst de ziekte van zijn moeder beschrijft, kwam ook in Aalten naar voren. Het is een Rotterdamse nuchterheid met een vleug cynisme die aanslaat bij het publiek. "Respect voor de dood is goed, maar een grap lucht enorm op," zo vertelt hij. Ook de adremme reacties op de presentatrice en het niet vlekkeloos verlopen van de geluidstechniek, brengt de lachers op zijn hand.
Een verpleeghuismedewerker vertelt dat haar humor door de familie als ongepast wordt gezien. Borst bemoedigt haar: "In het verpleeghuis van mijn moeder paste een verzorgster de KNOR-methodiek toe: knorren in het oor van de patiƫnt. Ze kregen een lachkick. Dat is individuele aandacht en plezier geven in het leven. Daar is niks mis mee."

Manifest
In de afgelopen jaren is Hugo Borst samen met Karin Gaemers een pleitbezorger geworden voor verbeteringen in de verpleeghuiszorg. Met hun manifest kregen zij in de landelijke politiek veel gehoor. Borst heeft goede contacten met Minister De Jonge, ook een Rotterdammer. "Maar slechts 20% van de verpleeghuizen heeft verbeteringen doorgevoerd," zegt hij wrang. Borst gaat door met zijn queeste. "De thuiszorg-sector is ook toe aan verbetering."
Hugo Borst vertelt liefdevol en feitelijk hoe de dood steeds dichterbij zijn moeder kwam. "Ik snakte naar een verlossing voor haar, vanuit een diep medelijden." Het publiek leeft zichtbaar mee, ieder met zijn verhaal uit de eigen omgeving. De vasculaire dementie van zijn moeder is erfelijk. Voor Hugo Borst is het duidelijk: "Als ik de tekenen bij mezelf herken, maak ik er een eind aan."

Sekswerker als oplossing
De schrijver/journalist sluit de avond af met een anekdote waarin individuele zorg en aandacht centraal staat. De 94-jarige heer Schimmel was in zijn dementie handtastelijk naar het personeel, en daarmee lastig. De behandelend arts droeg als oplossing aan hem libidoremmende medicatie voor te schrijven. Het personeel was creatief en maatwerkgericht: ze huurden een sekswerker in. "En daarmee hadden ze gezorgd dat meneer Schimmel in zijn leven een sprankje geluk mocht ervaren." Om dergelijke persoonlijke aandacht geven is het Borst uiteindelijk te doen.

Hugo Borst doet zijn verhaal vanaf de kansel. Foto: Frank Vinkenvleugel