Arjan Tolkamp met veel stemmen gekozen in Provinciale Staten
Veel voorkeurs-stemmen in de Achterhoek
Door Bernhard Harfsterkamp
AALTEN – Donderdag zag het er nog naar uit dat Arjan Tolkamp uit IJzerlo nog even geduld moest hebben, voordat hij zijn opwachting kon maken in de Provinciale Staten. Toen op woensdagavond de eerste prognose van de uitslag rond 22.00 uur bekend werd, leek het CDA acht zetels te krijgen. Tolkamp, die op plek acht stond, zou dan gekozen zijn. Bij de definitieve uitslag bleef het CDA echter op zeven zetels steken. Omdat de kans groot is dat het CDA opnieuw een of meer gedeputeerden zal leveren, betekende dit dat Tolkamp als eerste opvolger over enkele maanden alsnog Statenlid zou kunnen worden. Behalve als hij genoeg voorkeurstemmen zou halen, dan zou hij meteen kunnen starten. Dat blijkt het geval. Er hebben 6255 kiezers op Tolkamp gestemd en dat is ruim voldoende om op eigen kracht gekozen te worden.
Meer dan voldoende
Om rechtstreeks in de Provinciale Staten gekozen te worden moet een kandidaat een kwart van de kiesdeler halen. De kiesdeler is het aantal stemmen dat nodig is voor een zetel in het Gelderse parlement. Omdat de officiële uitslag pas maandagmiddag is bekend gemaakt, was in het weekend nog niet bekend hoeveel stemmen er precies nodig zijn om rechtstreeks gekozen te worden. Vier jaar geleden waren dat er ruim 3500. Omdat de opkomst dit jaar hoger is, was duidelijk dat er meer stemmen nodig waren, misschien wel 4200. Uit de uitslagen van afzonderlijke gemeenten bleek vrijdag al dat Tolkamp meer dan 4200 stemmen had gekregen. Alleen al in de gemeente Aalten kreeg hij 2102 stemmen gekregen van de 3357 stemmen op het CDA. In de gemeente Oost Gelre kreeg hij 1198 stemmen, in Winterswijk 788 stemmen en in de Oude IJsselstreek 410. Deze 4498 stemmen deden al ernstig vermoeden dat Tolkamp snel Statenlid zou worden. Toch wilde hij vrijdagmiddag nog niet juichen. In het CDA was afgesproken dat er pas commentaar zou worden gegeven als maandagmiddag de officiële uitslag bekend zou zijn gemaakt.
Verlies CDA Aalten relatief klein
"Op basis van de gepubliceerde uitslagen door Achterhoekse gemeenten voel ik mij vereerd met alle stemmen die ik tot dusverre mocht ontvangen", was het enige wat Tolkamp kwijt wilde. Vrijdagavond kreeg hij echter een telefoontje van Gerard Bos, de lijsttrekker van het CDA, dat hij met 6255 stemmen in de Provinciale Staten was gekozen. Tolkamp hoefde niet meer tot maandag te wachten om het bekend te maken. "Ik ga mij met mijn gebruikelijke passie en volhardendheid inzetten voor het CDA in de Provinciale Staten." Het betekent dat de inzet van de Oost-Achterhoekse CDA-afdelingen om Tolkamp gekozen te krijgen succesvol is geweest, maar dat hij daarbuiten ook voldoende is opgevallen om stemmen te winnen. Dankzij Tolkamp is het verlies van het CDA in de gemeente Aalten vergeleken met vier jaar geleden ook niet heel groot. Het CDA bleef de grootste partij en daalde van 30,4% naar 29,5%. In de meeste andere gemeenten werden meer stemmen verloren.
Opkomst fors gestegen
De verkiezingen in de gemeente Aalten zijn verder grotendeels volgens de landelijke patronen verlopen. Forum voor Democratie is de derde grootste partij geworden met 11,8%. De VVD verloor licht, maar blijft de tweede partij met 12,9%. De winst van GroenLinks, het behoorlijke verlies van de PVV, D66 en de SP alsmede het bescheiden verlies van de PvdA zijn eveneens conform het landelijke beeld. De ChristenUnie verliest in Aalten enkele procenten. De opkomst van de kiezers is in Aalten fors gestegen: van 48,4% in 2015 naar 56,3% nu.