Annie de Graaf. Foto: PR
Annie de Graaf. Foto: PR Foto:

Lezing over verzetsvrouwen in kader van 'De vrouw als spil van het verzet'

AALTEN - Op donderdag 27 juni 2019 houdt journalist Karel Berkhuysen een lezing in het Nationaal Onderduikmuseum over twee moedige verzetsvrouwen: Annie de Graaf en Annie Lebbink. Beide vrouwen uit Doetinchem maken deel uit van de expositie 'De vrouw als spil van het verzet' die tot en met 25 augustus in het museum is te zien. De lezing begint om 19.30 uur (inloop vanaf 19.00 uur). Entree 7,50 euro.

Bijzondere lezing over bijzondere verzetsvrouwen

Annie de Graaf (1917-1996) woont in de oorlog bij haar ouders. Ze heeft een kantoorbaan bij de Nemaho en raakt op 25-jarige leeftijd betrokken bij het verzetswerk, als een collega haar vraagt illegale krantjes rond te brengen. Niet veel later krijgt ze het verzoek om wapens in Groningen op te halen. Daarna gaat ze als koerierster steeds meer illegaal werk doen. Ze zoekt adressen voor onderduikers. Ze bereidt een overval op een distributiekantoor voor. Ze verleent hulp bij de landelijke spoorwegstaking. Binnen de groep wordt ze daarom 'ons boodschappenmeisje' genoemd. Ze wordt assistent rayonleider van LO-Doetinchem. 'Clara Kossen' is haar schuilnaam. Annie praat na de oorlog nooit meer over haar tijd bij het verzet. Pas na haar overlijden komt haar verhaal naar buiten.

Annie Lebbink (1911-2005) woont met broer Johan in het ouderlijk huis bij de kerk. Ze zetten daar de zaak van hun ouders voort. Het oppakken van Joodse inwoners zien ze als een groot onrecht. Zij sluiten zich aan bij de verzetsgroep van huisarts Libbe Tjalma. Vaak op de fiets brengen ze onderduikers naar boerderijen in de omgeving. En ze bieden zelf ook onderdak. Onder andere aan Michiel Groenteman uit Amsterdam, wiens 5-jarig zoontje Samuel is ondergedoken in Halle. Samuel wordt helaas op 15 augustus 1944 opgepakt en de Duitsers krijgen het adres van zijn vader. Het huis van de Lebbinks wordt doorzocht en Michiel Groenteman en Johan worden opgepakt. Annie, die dan niet thuis is, duikt drie weken onder in Almelo. Daarna gaat ze weer terug. Johan gaat van Arnhem via Vught en Sachsenhausen naar Mauthausen, waar hij overlijdt op 13 april 1945. Michiel en Samuel komen beiden om het leven in een concentratiekamp. In november 1944 wordt Annie gevraagd of zij weer een onderduiker onderdak wil bieden. De 14-jarige Robbie Cohen uit Amsterdam blijft bij haar tot het eind van de oorlog.

In 2009 is Annie postuum de Yad Vashem toegekend. In 1984 hadden Annie en Johan (postuum) al het Verzetskruis mogen ontvangen.

Aanmelden via info@onderduikmuseum.nl of telefonisch: 0543-471797. Let op: er is een beperkt aantal plaatsen beschikbaar.