Het herdenkingskruis, dicht bij de plaats van de Kreuzkapelle. Foto: PR
Het herdenkingskruis, dicht bij de plaats van de Kreuzkapelle. Foto: PR Foto:

Sint Helena-bijeenkomst op de grens

AALTEN - De heilige Helena staat centraal in een samenkomst van Nederlandse en Duitse gelovigen, op 18 september bij het Kruisbeeld net over de grens bij Aalten. Op die plek heeft vroeger ooit de Kruiskapel gestaan. Voorgangers zijn pastoor H. de Jong en kapelaan L. Hermes. De viering begint om 18.30 uur. Bij slecht weer wordt uitgeweken naar de r.k. St. Helenakerk aan de Dijkstraat in Aalten. Dan begint het om 19 uur.

Bij goed weer bij monumentje voor de Kreuzkapelle

Helena, moeder van keizer Constantijn, was de pelgrim die in het Heilige Land de restanten terugvond van het kruis waaraan Christus gestorven zou zijn. Aalten is steeds verbonden geweest met Helena. Ook de oude kerk aan de Markt draagt haar naam. Op een van de muren is de adellijke vrouw zelfs afgebeeld met een kruis in haar armen. Ook de kerken van Barlo en Hemden net aan de overkant van de Duitse grens zijn Helenakerken.
Na de reformatie werd net over de grens in 1675 bij Hemden een kapel gebouwd voor de katholieken van Aalten en Bredevoort. Er was geen vrijheid van godsdienst en de kapel was een toevluchtsoord. Elke zondag liepen de gelovigen over de Bodendijk en de Veenhuisweg naar de Kruiskapel. Die naam herinnerde ook aan St. Helena.
Vanaf 1798 kregen de Bredevoorters en vanaf 1799 de Aaltenaren weer het recht om een eigen kerk te bouwen. De Hemdener Kruiskapel, opgericht voor katholieken uit Aalten en Bredevoort, werd daardoor eigenlijk overbodig. Op verzoek van het Duitse Barlo werd in 1821 de Kruiskapel-parochie in deze grensplaats voortgezet.
Elk jaar rond 14 september komen Nederlands en Duitse gelovigen van de Helenageloofsgemeenschappen samen op de plek van de voormalige Kruiskapel. Het is de feestdag van de Kruisverheffing en tevens de herinnering aan de kapel en St. Helena. Dit jaar is de viering dus op 18 september.