Sanne (links) ringt een kuiken, Monique zet er een op de weegschaal. Foto: Miriam Szalata
Sanne (links) ringt een kuiken, Monique zet er een op de weegschaal. Foto: Miriam Szalata Foto:

Sanne en Monique langs goedgevulde steenuilkasten

WESTENDORP/SINDEREN - Zes kuikens zitten er in de steenuilenkast bij de familie Kruisselbrink aan de Perebolterweg in Westendorp. "Dat zijn er veel'', merkt Sanne Riewald op. "In de regel zijn het er drie tot vier.''

Door Miriam Szalata

Het zijn drukke tijden voor Sanne Riewald. De Varsseveldse trekt er deze maanden samen met Monique van Merrebach uit Stokkum drie maal per week op uit om uilenkasten te controleren. Was het werkgebied eerst nog redelijk beperkt tot Sinderen en omgeving, tegenwoordig rijden ze ook naar Westendorp, De Heurne en Dinxperlo. Een ladder, een weegschaal, pen en papier zijn hun gereedschap.

In totaal controleren ze 85 kasten, 40 daarvan zijn bezet, met gemiddeld zo'n drie tot vier uilskuikens. Sanne en Monique doen dit werk voor het landelijk STONE, Steenuil Overleg Nederland. Sinds 2013 controleren ze vanaf mei tot juli de nestkasten en ringen ze de uilskuikens. Zo'n twee avonden en elke zaterdag rijden ze de adressen af.

"Er zijn vier controles'', vertelt Sanne. "In de zogenoemde ei-fase tel je het aantal eieren. Bij het tweede bezoek kijk je hoeveel eieren er zijn uitgekomen. Bij de derde keer gaan we ringen, en tot slot is er nog een nacontrole als de uilen uitvliegen.''

Fascinatie
De steenuilen en controles fascineren Sanne al langer. "Bij ons thuis hadden we nestkasten en kwamen er altijd twee oudere controleurs, Jaap en Johan. Ik dacht toen al: wie gaat dat doen als zij het niet meer kunnen? Op een gegeven moment was er een lezing over steenuilen, waar ook verteld werd dat ze mensen zochten om het werk over te nemen. Ik heb me aangemeld.'' Monique was bij dezelfde lezing. Ze was zich gaan interesseren voor de steenuil toen ze vanuit haar huis er vaak een op een paaltje had zien zitten. Ook zij meldde zich aan als controleur. Ze koos voor Sinderen en niet voor de eigen omgeving, omdat daar al anderen de controles doen.
Bij de familie Kruisselbrink klimt Sanne op een ladder de boom in, stopt de zijgaten van de uilenkast dicht om die daarna aan de bovenkant open te maken. De volwassen uil die ze er het eerst uithaalt, wordt even in een dicht kistje gestopt, zodat Sanne en Monique in alle rust de kuikens kunnen ringen. Sanne meet ook de lengte van de vleugel op om de leeftijd van de kuikens te kunnen schatten. Monique noteert het gewicht.

Marter
Els en Bas Kruisselbrink hebben al jaren een uilenkast en toch kijken ze nog steeds geboeid toe. Niet elk jaar zitten er jongen in, vertelt Els. "Vorig jaar hadden we niks. Het is ook al eens voorgekomen dat de eieren ineens weg waren, mogelijk geroofd door een marter. Nu hebben we een marterwerende kast.'' Dat er deze keer wel kuikens in zitten, hadden ze al wel verwacht. "Het laatste half jaar hoorden we de uilen elke nacht, ze kunnen behoorlijk lawaai maken. Als er op een gegeven moment eieren zijn, dan zie je een uil ook weleens overdag.''
In het hele werkgebied van Sanne en Monique zijn dus deze maanden ruim honderd kuikens uit het ei gekropen. Dat klinkt als een forse uitbreiding. "Die gaan het niet allemaal redden hoor'', zegt Sanne. Er zijn allerlei gevaren. "Katten, verkeer, verdrinking in een waterbak, het komt allemaal voor.'' Dat neemt niet weg dat de Achterhoek voor de steenuil een goed leefgebied is, zegt Monique. "Er zijn hier veel kleine weilandjes, het is kleinschalig en er is voldoende voedsel.'' De natuurlijke broedgelegenheden, zoals knotwilgen, nemen wel af. "Daarom zijn er kasten geplaatst.''

Vrijwilliger worden?
Wie als vrijwilliger mee wil helpen om uilenkasten te controleren en bij het ringen van de kuikens, kan zich opgeven via steenuil0315@gmail.com.