Een mensenleven lang vriendinnen
DINXPERLO - 85 jaar: heel vaak kom je het niet tegen dat twee mensen zo lang met elkaar bevriend zijn. Zo'n vriendschap die al een mensenleven duurt is die van Joke Kemper-van der Woude en Lien Boland-Krajenbrink. Deze dames hebben het afgelopen jaar hun negentigste verjaardag mogen vieren en hopen dat ze nog een paar jaartjes van elkaars gezelschap mogen genieten.
Door Waltraud Wensink
Op de vraag hoe de dames aangesproken willen worden, waren ze het er over eens dat het Lien en Joke moest zijn. De dames zitten gezellig bij Joke in de kamer. Zij woont sinds een jaar bij Careaz Dr. Jenny. Lien woont daarentegen nog steeds zelfstandig. "Dat gaat nog steeds. Ik dek nog steeds de tafel voor mezelf als ik ga eten en een aantal keren per week kook ik ook nog zelf. Van de Buurtzorg komen ze een aantal keren langs en ook krijg ik ondersteuning bij huishoudelijke taken. Met de jaren lever je namelijk wel het nodige in." Joke krijgt de nodige ondersteuning geboden bij Dr. Jenny en vindt het er prettig wonen. "En dan ben je negentig, daar rol je zo in", zegt Joke. "We merken beiden wel dat er sprake is van lichamelijke achteruitgang en bepaalde ongemakken. Dat is soms best moeilijk, maar we zijn echt blij dat we ons verstand nog hebben en dat we nog zo heerlijk herinneringen van vroeger samen kunnen ophalen, joh Lien?", meent Joke en vraagt bevestiging aan Lien. De beide dames zijn nog erg bijdehand en maken de nodige grappen. Ze hebben aan een korte zin genoeg om beiden weer in de lach te schieten over hetgeen ze in hun leven al hebben meegemaakt.
'Ik zie ons nog in de heg liggen'
Lien: "Als kleine meisjes speelden we al samen en gingen samen naar school. Daar moesten we soms een best end voor lopen; zo jong als we waren. Onderweg gebeurde het wel eens dat we belletje gingen trekken voor schooltijd. Dat ging niet altijd helemaal goed. Vooral toen de vrouw des huizes al minder goed gestemd naar buiten kwam. Ik zie ons nog steeds in de heg liggen, ik aan de ene en Joke aan de andere kant." Joke: "Maar gelukkig kwamen net de beide jongens van Te Grotenhuis langs en die kregen de schuld. Die jongens hadden wel vaker streken en waren nergens bang voor, dus wij ontsprongen de dans. We waren toentertijd overigens oh zo bang voor die jongens, voor de jongens van Geurink en 'Hendrik met de kromme bene' ook, maar waarom? Ze hebben ons namelijk nooit iets gedaan. Dat zat, denk ik, meer in ons hoofd", lacht Joke. Lien: "Ze kwamen af en toe ook wel eens voor ons op, dus zo erg waren ze niet."
Veel bijnamen in gebruik: 'de Nacht-Oelen', 'Sigaretjen', 'de Paaf', 'Voerman'
Ze konden zich vroeger vermaken met 'bijna niks'. Zo hebben ze mooie herinneringen aan het 'breien op de peppelstammen'. Lien: "Ook droegen we vroeger schorten, die we al eens tijdens het vadertje en moedertje spelen gingen wassen in een diep wagenspoor. Dat werd me thuis ook niet in dank afgenomen." En een verhaal wat ook vermakelijk is, ging over een ingegraven dode kip die later door een ander werd opgegraven om er een potje soep van te trekken. "En dat beest was al lang 'over de datum'!", lacht Joke.
Ook noemen de vriendinnen een heleboel bijnamen van mensen uit Dinxperlo zoals 'de Nacht-Oelen', 'Sigaretjen', 'de Pruis', 'de Paaf', 'Voerman' en zelfs 'Schele Minke'. "Maar we mochten heel veel namen thuis niet hardop zeggen omdat sommigen het niet zo fijn vonden dat ze zo genoemd werden", zegt Joke. De beide dames hebben door de jaren heen ook heel wat ontwikkelingen meegemaakt, onder andere op het gebied van elektronica. Denk bijvoorbeeld aan de wasmachine, vaatwasser, telefoon, televisie en computers. Joke lacht: "Ik weet nog dat we les op school kregen in het telefoneren. Sommigen deden eerst een schoon schort aan voordat ze gingen oefenen met telefoneren met een juf ergens in Arnhem. Ik durfde het eerst bijna niet aan." Naast de mooie herinneringen hebben de beide dames ook minder mooie gebeurtenissen meegemaakt zoals de oorlog. Lien: "Dat was wel erg ja, al die bombardementen, brandbommen en granaten, maar we hebben het overleefd. We kunnen er wel een boek van vol schrijven wat we door de jaren heen hebben meegemaakt."
Speciaal gevoel van verbintenis
Joke: "Lien en ik zien elkaar gelukkig nog met regelmaat of bellen elkaar even. We komen soms tijd te kort om elkaar alles te vertellen. In de tijd dat we ouder werden en kinderen kregen, zagen we elkaar minder omdat je dan drukker met je gezin en andere zaken bent, maar als we elkaar dan tegenkwamen gaf het altijd weer dat speciale gevoel van verbintenis dat je samen hebt. We hebben al veel mensen weg zien vallen uit onze naaste omgeving. Dat is niet fijn. Als je ze zo telt dan zijn er niet veel meer van onze leeftijd waar we herinneringen mee kunnen delen."
Lien: "Soms vind ik het wel lastig dat ik er op bepaalde momenten alleen voor sta. We zijn allebei onze man verloren en dat verlies voel je dagelijks. Vooral op dagen dat ik mij minder goed voel. Dat zijn moeilijke momenten, maar daar kan ik met Joke goed over praten. We voelen elkaar aan en begrijpen waar we het over hebben." Joke: "Buiten de lichamelijke ongemakken, kan ik me ook nog wel eens zorgen bijvoorbeeld maken over mijn kinderen. Ik ben en blijf een moeder, hoe groot de kinderen ook zijn, en dat blijft. Het maakt niet uit hoe oud je bent, het laat je niet los."
Veel gelachen en een goed leven
Ondanks alles wat de dames hebben meegemaakt en ondanks het feit dat het op lichamelijk gebied niet meer altijd soepeltjes gaat, kijken ze tevreden terug op hun leven. Joke: "Ik kan wel stellen dat we samen veel gelachen hebben en dat ik een goed leven heb gehad. De tijd gaat erg snel en eigenlijk heb ik niet zo gek veel meer te wensen." Ook Lien heeft geen grote wensen meer op haar verlanglijstje staan. Joke: "Ik hoop dat we nog een tijdje mogen blijven zoals nu, en zelfs nog wat beter als het zou kunnen, en dat we nog een tijdje vooruit kunnen zonder ziek te worden of erg vergeetachtig te worden. Het zou mooi zijn dat we nog gezellig bij elkaar kunnen zitten om te kletsen en herinneringen op te halen." Lien vult aan: "Ja, en dat we niet triest bij elkaar hoeven te zitten maar nog fijn kunnen genieten. Alles heeft zijn tijd en we moeten accepteren dat we niet alles meer kunnen. Het is mooi dat we elkaar hebben en dat we elkaar al een heel mensenleven mogen kennen!"
Dank aan mantelzorger: 'Diny is goud waard'
Tenslotte willen de dames nog hun dank uitspreken naar mantelzorger Diny Caspers die het regelmatig mogelijk maakt dat de dames bij elkaar kunnen komen, of die een eindje met hun gaat rijden. Mensen zoals Diny zijn erg belangrijk en zoals Joke zegt: "Ze is onmisbaar en een echte engel. Het is zo fijn om iemand te hebben waar je tegen aan kunt praten als je ergens mee zit en er niemand anders mee wilt belasten. Mensen zoals Diny zijn onbetaalbaar en een lot uit de loterij."
