Verfijnde afvalscheiding
Herinnert u zich nog wanneer we afval gescheiden zijn gaan inzamelen? Dat doen we sinds halverwege de jaren negentig. Voor bijna iedereen is het nu vanzelfsprekend om glas, etensresten, papier, plastic en een blik, waarin nog verf zit, niet bij elkaar in een vuilnisbak te gooien. Toch zijn er altijd weer mensen, die zeggen dat één container voor alles niet slecht was. Afval kan achteraf prima gescheiden worden.
Vreemd genoeg wordt daarbij vaak als argument aangevoerd, dat we het afval nog steeds slecht scheiden. Zo worden in containers met het oranje deksel materialen aangetroffen, die er niet in thuis horen. Dat zou het hergebruik moeilijker en duurder maken. Daarna wordt beweerd dat scheiding van afval, als alles bij elkaar in is gegooid, hergebruik gemakkelijker en goedkoper maakt. Begrijpt u het? Deze gedachtekronkels duiken altijd op als de afvalstoffenheffing in een gemeente stijgt. Alles op de grote hoop, dat moet wel goedkoper zijn.
Het kan ook anders. We kunnen de afvalscheiding en het ophalen van alle verschillende fracties verfijnen. Ik heb dat bestudeerd tijdens een bezoek aan de gemeente Tingsryd in Zuid-Zweden. Ik was voor deze studiereis uitgenodigd door een Oost-Achterhoeker, die er een retraiteoord heeft gecreëerd. Alleen wilde zwijnen zijn er niet welkom. Hij vertelde dat hij in plaats van één container voor alles, nu twee containers had met tien verschillende compartimenten. Er zijn speciale vuilophaalwagens ontwikkeld om er voor te zorgen, dat dan niet alsnog alles bij elkaar komt. Ook dat beweren tegenstanders van afvalscheiding altijd graag en ongefundeerd.
Drie dagen heb ik ervaring opgedaan met het verfijnde systeem. Het begint met verschillende bakjes en zakjes in het huisje zelf. Voor groente- en fruitafval, voor plastic, voor papier, voor metaal en voor restafval. Het glas wordt op het muurtje naast de houtkachel gezet. In de container buiten zijn vakjes voor wit en gekleurd glas. Ook zijn er twee kleine bakjes voor batterijen en lampen, die je achter aan de grote container kunt haken. Zelfs voor oude knopen en paperclips was er een bakje. In Zweden hebben ze bovendien speciaal ontwikkelde zuivelpakken. Als die leeg zijn haal je er eerst het papieren omhulsel vanaf, daarna pers je het plastic deel helemaal leeg.
Mijn conclusie na drie dagen: het kost tijd om er aan te wennen, maar het motiveerde om beter afval te scheiden. Ook werden we duidelijker bewust van de onzinnige verpakkingen die we hadden gekocht. Daarnaast is er extra gemak, omdat glas, blik en papier niet meer naar centrale containers, die in het dunbevolkte gebied ver weg stonden, gebracht hoeven te worden, wat in Zweden het geval was. Alles wordt aan huis opgehaald. Maar mijn gastheer was na drie dagen oefenen er helemaal klaar mee. Hij gaat weer voor de bak kiezen, waarin je alles door elkaar kunt gooien. Die mogelijkheid bestaat nog steeds, maar is drie keer zo duur.