Nick Rensink terug in Nederland om sponsoren Harapan Baru Aalten Nederland te bedanken
Oprichter stichting geeft woensdag 19 februari lezing in Zuiderkerk
Door Bart Kraan
AALTEN – Het contrast had niet groter kunnen zijn: het koude Nederlandse weer en de warmte op het Indonesische eiland Lombok. "Toen ik vertrok, was het op Lombok 34 graden", vertelt Nick Rensink. "Nee, het was niet klam. Want bij ons komt de wind van de zee, die zorgt ervoor dat het niet benauwd is. Maar inderdaad, het temperatuurverschil is wel groot. Het was wel even wennen toen ik aankwam."
Dat was ongeveer twee weken geleden, Rensink blijft tot vrijdag 28 februari in zijn geboorteplaats Aalten en heeft dus nog wel even met kou en regen te maken. Maar dat heeft hij er graag voor over. Want hij is niet alleen, voor de tweede keer sinds zijn definitieve vertrek naar Lombok in 2015, naar Aalten gekomen om familie en vrienden te zien, hij is vooral in Nederland om de mensen en bedrijven die 'zijn' stichting Harapan Baru Aalten Nederland financieel hebben gesteund na de aardbevingen die Lombok in 2018 troffen, te bedanken. "We hebben toen heel veel reacties gekregen", zegt Rensink, de oprichter van Harapan Baru Aalten Nederland die bewoners van Lombok met een beperking en mensen die in armoede leven, helpt om een zelfstandige positie in de samenleving in te nemen. Maar die zich na de aardbevingen ook zeer nadrukkelijk bezighield met hulpverlening. "We ontvingen veel berichten, terwijl veel mensen ons nu op Facebook volgen. En we hebben uit heel Nederland 65.000 euro ontvangen. Aalten heeft heel veel voor ons gedaan. En ook uit de Utrechtse wijk Lombok hebben we heel veel steun gekregen. Een dame van Lombok voor Lombok (organisatie uit de wijk die naar aanleiding van de aardbeving het eiland Lombok steunt, BK) heeft een avond door daklozen gehouden en daarvoor geld uit de wijk gekregen. Het geld dat overbleef, is naar Lombok in Indonesië gegaan. En de daklozen hebben ieder een bedrag van 25 cent tot een euro gegeven. Omdat ze van mening waren dat zij uit eigen beweging dakloos zijn geworden, maar de getroffen mensen van het eiland het slachtoffer waren van natuurgeweld en dus onvrijwillig dakloos waren geworden."
Rensink is zeer erkentelijk voor de financiële steun die zijn stichting uit Nederland heeft gekregen voor de hulpverlening. Iedere euro was welkom, hoofdzakelijk omdat de Indonesische overheid en de grote hulporganisaties het westen van Lombok, waar Harapan Baru Aalten Nederland in samenwerking met Harapan Baru Indonesië actief is, maar mondjesmaat hulp boden. "Het episch centrum van de aardbevingen lag in het noorden van Lombok, terwijl wij in het westelijke, bergachtige, deel van het eiland zitten. Vandaar dat wij maar minieme hulp hebben gekregen", aldus Rensink volgens wie de ellende in het westen van Lombok toch ook groot was.
Er was sprake van doden en gewonden, veel gebouwen waren vernield, sanitaire voorzieningen waren kapot en wegen waren slecht begaanbaar waardoor gebrek aan onder meer voedsel ontstond. "De eerste week zijn we alleen maar bezig geweest met noodhulp, want alles lag in puin. We hebben een tentenkamp opgezet en ervoor gezorgd dat de voedselhulp op gang kwam. Gewonden moesten worden geëvacueerd. Zo hebben we een vrouw met een gebroken heup van een hoogte van vierhonderd meter met een geïmproviseerde draagbaar die bestond uit twee stokken met een doek daartussen, naar beneden moeten halen. We hebben toen een pickup staande gehouden, die de vrouw naar een ziekenhuis heeft gebracht. Omdat veel toiletten waren vernield, deden mensen hun behoefte in de rivier. Maar daar wassen ze zich ook in, waardoor ze risico liepen ziek te worden. Daarom hebben we vijftig noodtoiletten naar West-Lombok laten komen. Omdat de scholen in puin lagen, hebben we elf legertenten laten komen die ieder plaats bieden aan zeventig kinderen. Die tenten boden de kinderen een veilige plek, waar ze konden leren en zichzelf zijn. En ze boden hun ouders de gelegenheid om hun werk te doen. En we hebben vijfhonderd waterfilters laten plaatsen die voor in totaal drie en een half miljoen liter schoon drinkwater zorgen."
Omdat Rensink en 'zijn' stichting voor het afbreken en opruimen van de kapotte gebouwen en de bouw van noodwoningen geen handgereedschap van de overheid en hulporganisaties konden lenen, liet Harapan Baru Aalten Nederland sets gereedschap van elders komen. "We zijn begonnen met vijftien sets, nu zijn het er 240, dat project (woningbouw, BK) loopt nog steeds", aldus Rensink. "We hebben tweeduizend kapotte huizen afgebroken, sindsdien is zestig procent herbouwd, met dertig procent zijn ze nog bezig en voor de laatste tien procent hebben we nog geen materiaal. De herbouw geschiedt in samenwerking en samenspraak met de gemeenschap en de dorpshoofden. Het gereedschap wordt ook niet aan individuen uitgeleend, maar aan een dorp als geheel. Anders krijg je onderlinge jaloezie. Belangrijk is ook dat de mensen hun eigen woning herbouwen. Dan hebben ze iets te doen en het is goed voor hun gevoel voor eigenwaarde."
Voor de herbouw van met name scholen, bibliotheken en vaccinatiepunten wordt gebruik gemaakt van zogeheten ecobricks: flesjes gevuld met afvalplastic die worden gebruikt voor het maken van de muren. "We zijn heel lang afhankelijk geweest van noodhulp, waarvan alles in plastic werd verpakt", vertelt Rensink. "Omdat dat plastic niet konden worden vernietigd of afgevoerd, bleef het liggen. Daardoor ontstond vervuiling, wat ongedierte aantrekt en dat zorgt voor ziektes. Om van dat plastic af te komen, zijn we gaan werken met ecobricks. In ruil voor het maken van ecobricks kregen de mensen eten."
Dat konden ze goed gebruiken, want door geldgebrek moesten veel kleine hulporganisaties na verloop van tijd stoppen met het bieden van voedselhulp. "En mensen die afhankelijk zijn van noodhulp, gaan op een gegeven moment zitten piekeren en krijgen psychische problemen. Door het maken van ecobricks hebben ze iets te doen en krijgen ze weer het gevoel dat ze controle over hun eigen leven hebben."
Aan het project met de ecobricks hebben vierhonderd mensen meegedaan. Zij hebben in totaal 3500 kilo plastic uit de natuur gehaald en daar veertienduizend ecobricks van gemaakt. De Indonesische overheid heeft intussen interesse in het project getoond. "Er wordt naar aanleiding van de aardbevingen op Lombok een inventarisatie gemaakt en er wordt gekeken of dit systeem in andere rampgebieden kan worden ingezet. Lokale organisaties op Lombok halen nu ook vuil uit de zee, dat ze door mensen met een verstandelijke beperking willen laten gebruiken voor maken van ecobricks. Die worden dan gebruikt bij de bouw van gemeenschapshuizen die dan in alle dorpen moeten komen."
Intussen begint het normale leven terug te keren naar het gebied op Lombok waar Harapan Baru Aalten Nederland actief is. "Er moeten nog wel veel huizen worden gebouwd, we hopen dat die er over vier of vijf jaar staan. Economisch gaat het wat beter, maar ook dat heeft tijd nodig", aldus Rensink die daar zelf ook mee te maken heeft. "Naast mijn werk voor Harapan Baru ben ik ook nog directeur van een stichting die parfum verkoopt. Maar daar is nu nog helemaal geen belangstelling voor."
Naast zijn bezoeken aan sponsoren en donateurs die Harapan Baru Aalten Nederland hebben gesteund, verzorgt Rensink ook een aantal lezingen over zijn belevenissen op Lombok tijdens en na de aardbevingen en zijn werk voor 'zijn' stichting. Een daarvan vindt plaats op woensdag 19 februari in de Zuiderkerk in Aalten. De aanvang is om 19.30 uur.
En Rensink helpt ook met het zoeken van nieuwe bestuursleden voor Harapan Baru Aalten Nederland. Want penningmeester Jan Ebbers, secretaris Harm Veldhuis en algemeen bestuurslid Luuk Boessenkool hebben aangekondigd een punt achter hun werkzaamheden voor de stichting te willen zetten. "We hopen dat we nieuwe mensen kunnen vinden. Het zou jammer zijn als we zouden moeten stoppen omdat we niemand kunnen vinden."
Met het werk van Harapan Baru Aalten Nederland en haar Indonesische zusterstichting gaat het intussen goed. Ze hebben al zestig bewoners van Lombok, die fysiek beperkt zijn of in armoede leven, via het Handicapable-project aan een eigen winkeltje of bedrijfje geholpen. "We willen meer, er staan er nog veertig op de wachtlijst. En we zijn bezig met een speciaal project, waarbij we sponsoren aan een microbedrijfje op Lombok koppelen. Die sponsoren adopteren dan als het ware dat bedrijfje. We willen zo'n twintig vaste donateurs, die dan regelmatig een update krijgen en mail- en briefcontact hebben met de ondernemer die ze steunen. En als die sponsoren naar Lombok willen, krijgen ze de gelegenheid om de micro-ondernemers te bezoeken."
Voor meer informatie over Harapan Baru Aalten Nederland en Harapan Baru Lombok Indonesie: www.harapan-baru.com. Met Harapan Baru Aalten-Nederland kan contact worden opgenomen via: info@harapan-baru.com.
