In de Taverne: Karl Eller
DINXPERLO/SUDERWICK - Karl Eller is geboren in 1956 in Suderwick. Daar bracht hij zijn jeugd door. Tegenwoordig woont hij in Dinxperlo.
Door Han Rutgers
Karl Eller werd geboren aan de rand van het grens-correctiegebied in Suderwick, in een gezin van vijf meisjes en twee jongens. Toen hij Elektrotechnik ging studeren aan de Universiteit van Aken leerde hij zijn Nederlandse vrouw Marita kennen. Sinds 1987 woont hij in Dinxperlo. Karl en Marita hebben twee zoons en een dochter. De kinderen hebben een dubbele nationaliteit. "Dat houdt in dat jongens automatisch vrijstelling krijgen van een eventuele dienstplicht", aldus Karl, "want in principe zou dat kunnen betekenen dat zij tegen zichzelf zouden moeten vechten." Tot aan zijn pensioen in 2019 werkte Karl als centrale inkoper bij Siemens (nu Gigaset) en reisde hij over de gehele wereld.
In zijn jeugd was het noodzakelijk dat je de grens overging via de officiële overgangen. Maar Karl beschikte over een pasje 'Klein Grensverkehr' met genummerde grenspalen. Bij deze grenspalen mocht hij buiten de officiële overgangen te voet of met de fiets over de grens. Nu is dat niet meer aan de orde. "Toen ik nog werkte, nam ik weleens zakelijke relaties uit China mee naar Dinxperlo/Suderwick. Ik liet ze de 'grens' zien. Voor hen betekent een grens: soldaten en controle van documenten. En dat is hier niet. Ze waren de kluts helemaal kwijt."
"Uit mijn jeugd weet ik nog dat ik achterin de auto van mijn vader zat en we stiekem bij de Michaelskirche in Suderwick de grens overgingen. Blijkbaar had de douane ons gezien, want jaren later ontving ik (vader was inmiddels overleden) een bekeuring. Ik had de keuze tussen óf 25 gulden betalen óf een weekend naar de gevangenis. Dat laatste wilde ik wel eens meemaken, maar mijn moeder wilde dat niet. Zij heeft de 25 gulden betaald."
Karl voelt zich een 'Europäer'. Maar er moet in Europa nog veel geregeld worden, zoals de belastingen, verzekeringen, kinderbijslag en de aftrek van de hypotheekrente. "Nederlanders die in Duitsland gaan wonen ontvangen 'Baugeld', maar omgekeerd ontvang je niets."
Typische Duitse kenmerken noemt Karl de 'Pünktlichkeit'. Als in Duitsland een product 1,98 euro kost, dan wil men twee centen terug. De gemiddelde Nederlander denkt daar wat gemakkelijker over volgens hem. Een Duitser denkt meer zwart/wit. In Nederland is het meer grijs: als het doel niet bereikt kan worden maakt men, zoals hij dat noemt, 'een ommetje'.
Het gedoogbeleid is typisch Nederlands. Vrij lopende katten zijn volgens de Europese wetgeving verboden. Maar in Nederland ziet men dit door de vingers en mogen ze gewoon nog vrij rondlopen.
In Nederland is de AOW goed geregeld. In Duitsland ontvangen de ouderen veel minder en kennen veel ouderen 'Altersarmut'. Ook is in Nederland de overheid overgegaan naar het digitale systeem. In Duitsland gebeurt dat nog niet, ook al is het technisch mogelijk.
Een ander verschil is natuurlijk de omgangsvormen. In Duitsland is het lang 'Sie', behalve in de kroeg en in de sport. Op zakelijk niveau is het altijd 'Sie', totdat de oudere van hetzelfde geslacht het 'du' aanbiedt. Bij een relatie van een dame met een heer 'ergibt sich das' (gaat dat min of meer vanzelf).
Komt er ooit een Verenigd Europa zoals de Verenigde Staten? Karl denkt van niet. Er zijn te veel nationaliteiten. Ieder land heeft zijn eigen identiteit, heeft een eigen taal, enzovoorts. Bijna alle Nederlanders kunnen Engels of nog een andere taal spreken, maar in Duitsland is voor de meeste mensen het Engels al moeilijk genoeg.
In zijn vrije tijd is Karl voorzitter van de deutsch-niederländische Stammtisch. Dit is een discussieclub die vier keer per jaar een actueel maatschappelijk thema bespreekt. Verder is hij actief als judoleraar in Bocholt en doet hij mee in de theatergroep van DinXperience. "Ik wil graag zien of het klopt wat we spelen met het leven aan de grens. We zijn nog aan het uitzoeken wat we precies gaan doen. Erg interessant is dat er verschillende deelnemers zijn, die uit heel verschillende culturen komen. Wat is vroeger rondom de grens gebeurd? Jongeren die de grens nooit als grens meegemaakt hebben, kunnen hiervan door middel van de DinXperience-manifestatie kennisnemen."