Erfgoeddag van drie gemeenten op het Vriezenhuis

WINTERSWIJK - Op schrikkeldag 29 februari hielden de gemeenten Aalten, Oost Gelre en Winterswijk hun gezamenlijke Erfgoeddag. De belangstelling was overweldigend: meer dan 200 personen luisterden naar de presentatie door Angelique Krüger en bezochten enkele van de 16 deelsessies over het verleden. Locatie was het eeuwenoude Scholtengoed Vriezenhuis aan de Wooldseweg in Winterswijk.

Door Jos Wessels

‘Wi-j doet ’t samen’
Sinds 2017 werken de drie gemeenten samen op het gebied van erfgoed- en monumentenbeleid. Zo kan deskundigheid van ambtenaren efficiënter worden ingezet en een grotere vuist worden gemaakt richting subsidiegevers. Het verhaal van het verleden is voor Winterswijk, Oost-Gelre en Aalten is dan ook grotendeels gelijk. Overal oud-Saksische boerderijen, landbouw op de essen en daartussen de kleine stadjes Grol en Bredevoort. In 2022 wonnen de drie gemeenten de Erfgoed-publieksprijs van de Vereniging Nederlandse Gemeenten. Maar samenwerking geeft ook inspiratie en enthousiasme. Dat bleek wel uit de verhalen van burgemeester Stapelkamp en de wethouders Erik Groters en Ted Kok (Aalten) en Sylvia Fleuren (Winterswijk). Zij vertelden die op uitnodiging van Angelique Krüger ‘wereldberoemd in heel Gelderland’. Overigens lukte het niemand om de kreet ‘Wi-j doet ’t samen’ in goed Achterhoeks uit te spreken.

Het Vriezenhuis
Het Vriezenhuis is een scholtenboerderij. Sinds 1648 was het in bezit van de familie Hijink en sinds de 19e eeuw huisde hier de familie Esselink, tot 2022. Nu is het in andere handen. De prachtige villa in Jugendstil is in 1904 gebouwd. Het interieur dateert ook uit die periode. Villa en achterliggende Schoppe waren het decor van de presentaties. Het erf van het Vriezenhuis was opgesierd met vlaggen, een autobus van de GTW van omstreeks 1925 en een winkelwagen met informatie over de Wederopbouwstijl.

‘Laatste ligboxenstal ook een monument’
De 16 presentaties besloegen een zeer breed terrein. Van het ontstaan van het Oost-Nederlandse plateau miljoenen jaren geleden, tot de bouwperiode Post’65. Het verleden bepaalt vaak de toekomst. Uit kennis over bodemverheffing en grondstructuur  bijvoorbeeld te leren hoe om te gaan met klimaatadaptie. Aandacht was er ook voor de Wederopbouw in de periode 1945-1965: ‘hoe kunnen wij deze huizen verduurzamen en energiezuinig maken?’ Helemaal nieuw is de aandacht voor Post’65, gebouwen en wijken uit de periode 1965-1990. Dan valt er te denken aan de Immanuelkerk en muziekschool BoogieWoogie in Winterswijk, de Goede Herderkerk in Dinxperlo en de Zuiderkerk in Aalten. Maar ook aan een woonerf als De Pas in Winterswijk die nu getooid is met de poëtische naam ‘bloemkoolwijk’. In de discussie bleek wel dat aanwezigen uit elke periode wel graag beeldbepalende gebouwen willen behouden. ‘Van de laatste ligboxenstal maken wij ook een monument’, merkte iemand op.

Inspiratie en ontmoeting
Het doel van de dag: Inspiratie en ontmoeting werd volop bereikt. In de wandelgangen, in de presentaties maar ook tijdens de overheerlijke lunch. Nieuwe contacten werden gelegd. Na afloop keerde ieder geïnspireerd huiswaarts, klaar om het verhaal van het verleden verder uit te dragen.