Fanfare Psalm 150 bestaat 125 jaar en dat moet gevierd worden

DINXPERLO - Op 28 februari 1899 werd door onderwijzer Derk Hendrik Keuper (jawel, dé Jan Willem uut ’t Goor), Hendrik Jan Beernink, directeur van de Heurnse Boterfabriek en door Janco Verbeek, hoofdonderwijzer van de Christelijke scholen in Dinxperlo en De Heurne én vader van Burgemeester Verbeek, een muziekkorps opgericht met de naam Psalm 150. Wie bekend is met de verzen van de psalm zal begrijpen waarom de heren juist de naam van deze lofpsalm gekozen hebben: ‘Looft Hem met de trommel en fluite’.

Door Iris Jansen

Dit jaar viert Fanfare Psalm 150 haar 125-jarig bestaan en geldt nog steeds als een dynamische vereniging met een indrukwekkende staat van dienst. Wanneer je als muziekvereniging nationaal en internationaal naam hebt gemaakt, verdient dat groot respect.

Anneke Wisman van de jubileumcommissie en voorzitter Ferdy Hengeveld blikken terug op 125 jaar Psalm 150.

Een reis door de tijd

Anneke: De aanleiding om in 1899 een muziekvereniging op te richten was tweeledig. Een oud bericht van J.Keuper (zoon van voorzitter D.H. Keuper en lid van het eerste uur) lichtte destijds met zijn verhaal een tipje van de sluier op. De kroning van Koningin Wilhelmina in 1898 werd ook in Dinxperlo groots gevierd met een optocht door Dinxperlo. Eigen muziek in het ‘darp’ ontbrak en gelukkig brachten enkele toevallig passerende Duitse muzikanten enig muzikaal vertier. Het idee voor het oprichten van een Dinxperse muziekvereniging werd zo geboren, maar er kwam ook voor bovengenoemde oprichters een belangrijke tweede reden naar voren. Het is bekend dat men vroeger in Dinxperlo wel van een slokje hield. Vooral door de arbeiders die na een dag zwoegen een droge keel hadden gekregen. Dat leidde vaak tot armoede in de gezinnen waar de onderwijzers ook regelmatig mee geconfronteerd werden. Keuper schrijft: ’t wier zo slim dat een vrouw ôp t Beggelder de bôkse van eurn man verstopten, zodat hie d’r ’s oavends niet meer uut kôn’. Met het oprichten van een muziekvereniging werd een alternatief geboden om de mannen een ander vertier te bieden om zodoende het alcoholisme te bestrijden”.

Geld lenen voor de aanschaf van instrumenten

Het respectabele aantal van 24 mannen staat vermeld op de eerste ledenlijst. Een bedrag van 400 gulden voor het aanschaffen van de instrumenten werd geleend bij notaris Meyjes uit Gendringen. Ferdy:”Uit de akte van lening kan worden opgemaakt dat de leden een aandeel van 5 gulden moesten nemen, een heel bedrag in die tijd. Maar gedreven als men was, was de gehele lening inclusief rente afgelost op 1 maart 1902. Bij de firma Kessels in Tilburg werden de instrumenten en muziek gekocht. De leden mochten de instrumenten uitproberen en diegene die een geluid kon produceren mocht het instrument mee naar huis nemen om verder te oefenen. De eerste dirigent was onderwijzer Verbeek die tevens het muziekonderwijs verzorgde. Niemand had ook maar enige ervaring en de leden moesten zich van alles eigen maken. Dat was echt pionierswerk. Alleen voor de dirigent werd de muziek gekocht en Verbeek moest dan alle noten voor de leden overschrijven. Toen Verbeek in 1901 overleed, nam D.H.Keuper tot 1932 het stokje over en vervulde zo een dubbelrol”.

Eerste successen

In 1906 werden de Statuten van de Vereeniging ‘Christelijk Fanfarecorps Psalm 150’, gevestigd te Dinxperlo, bij Koninklijk Besluit goedgekeurd. Ondertekend en gedateerd te ‘Het Loo’, den 30 mei 1906. Hiermee had Psalm 150 de status gekregen behorende bij een serieuze muziekvereniging.

Anneke: ”In februari 1906 was men dan ook zover dat het eerste concert gegeven kon worden in Dinxperlo. Daarover valt nog te lezen in een oude uitgave van de Aaltensche Courant uit 1906. Een lovende recensie waarin geschreven werd ‘De verschillende muzieknommers werden voorgedragen op een wijze die van grondige oefening getuigden’. Daaruit blijkt wel dat alle inspanningen van de voorgaande jaren niet voor niets waren geweest. Het muziekkorps werd dan ook al snel gevraagd voor de muzikale omlijsting bij het koninginnenfeest, bij schoolfeesten en optochten. Ik vind het een hele prestatie om vanuit het niets zovér te komen. Vanaf 1928 nam het korps succesvol deel aan regionale concoursen”.

Het spekken van de verenigingskas

Uit het verhaal van J.Keuper valt op te maken dat de financiën van het korps een voortdurende bron van zorg was. Maar de optredens van Psalm golden zo’n beetje als enig vertier in het Dinxperse en de muziekavonden konden zich verheugen op veel publiek.

“Zeker, omdat de optredens doorspekt waren met kleine voorstellingen, de zogenaamde voordrachten, door de leden. En alles wat Dinxperlo bezighield werd op dat moment besproken. In het programma van 21 februari 1907 kun je lezen dat het muziekprogramma afgewisseld werd met deze voordrachten, zoals ‘De Smokkelder’, ‘Hannesboer’, ‘Jan Willem uut ’t Goor, en ‘In de wachtkamer van den tandenkeerl’. Een avondvullend programma dat echt een verrijking voor Dinxperlo moet zijn geweest. Ook buiten Dinxperlo was Psalm 150 te beluisteren”, vertelt Anneke.

Ferdy vult aan: ”Dat het korps inmiddels een belangrijke rol vervulde in het dorp blijkt wel uit het feit dat er in 1936 een speciaal Vaandel-comité was opgericht om gelden bijeen te krijgen om zodoende het korps van een eigen vaandel te voorzien. Dat vond veel bijval in het dorp en in juli 1936 werd het dan ook tijdens een speciale bijeenkomst in ‘Ons Huis’ aan het muziekkorps aangeboden. De maker van het vaandel was de firma van Diemen uit Dordrecht.

Donkere tijden breken aan

“Helaas is het vooroorlogs archief van Psalm 150 in de oorlog verloren gegaan. De verhalen die we nog kennen vanaf de oprichting, zijn de verhalen die oud-leden en familieleden hebben opgeschreven. Gelukkig kunnen we uit oude krantenberichten nog het één en ander ontdekken”, vertelt Ferdy. “Het verenigingsleven viel vanaf november 1941 stil vanwege de meldingsplicht bij de onder Duits toezicht staande Kulturkammer, waar het korps geen medewerking aan wilde verlenen. Daarvoor had het korps in januari 1940 in ‘Ons Huis’ onder veel belangstelling haar 40-jarig jubileum gevierd. Een gezamenlijk optreden met zangvereniging ‘Amicicia’ op Tweede Paasdag volgde daarop. Het entreegeld bedroeg 0,35 cent. In 1941 volgde nog een 2^e Paasconcert met ‘Amicicia’, waarbij het entreegeld met 0,05 cent verhoogd was. Dat was tot aan de bevrijding het laatste optreden van Fanfare Psalm 150. Na de oorlog bleek dat er enkele oorlogsslachtoffers onder de leden te betreuren vielen.

Het eerste optreden op 8 mei 1945, samen met St.Antonius uit Breedenbroek, was ter gelegenheid van de viering van de verjaardag van prinses Juliana. Dat moet voor iedereen een bijzonder ogenblik zijn geweest”.

De draad weer opgepakt

Anneke: “Al snel werd de draad weer opgepakt en kwam het sociale leven in Dinxperlo en omliggende dorpen weer op gang. F.G. Boland was nog steeds voorzitter, hij had in 1932 D.H.Keuper opgevolgd, net zoals H.Hofs die in dat jaar Keuper als dirigent opvolgde. Het korps had inmiddels verschillende afdelingen en het ledenaantal groeide. Ook werd er regelmatig meegedaan aan concoursen alwaar mooie resultaten werden behaald. In 1956 kreeg de fanfare met de heer Wiggers uit Winterswijk de eerste professionele dirigent, opgevolgd door de heer Donderwinkel uit Brummen. Inmiddels waren er ook vrouwelijke muzikanten tot het korps toegetreden. Onder de leiding van Wiggers kwam er een jeugdorkest maar ook de volwassen leden moesten een tandje bijzetten. Zo werd het diploma A bereikt en uiteindelijk de superieure afdeling, de huidige 1^e divisie. Psalm 150 kreeg de vaart erin. Zelfs optredens bij de VARA en NCRV volgden. In de 70er jaren nam D. Klompenhouwer het voorzitterschap over, opgevolgd door Hans Boland in 1987. Vanaf 1980 tot aan 1997 nam Bart van den Brink het dirigeerstokje over en hanteerde Gerhard Klompenhouwer vanaf 1996 de voorzittershamer”.

Successen volgen elkaar op

“De promotie naar de concertdivisie was natuurlijk geweldig”, vertelt Ferdy. “Het orkest werd uitgebreid met een B- en C-orkest onder leiding van de eigen leden Koos van Dijk en Johan van Schijndel. In 1993 namen we deel aan het Wereld Muziek Concours (WMC) in de concertdivisie met een speciaal in opdracht van Psalm 150 gecomponeerd muziekstuk, geschreven door Joop van Dijk. De première van ‘The Saba Adventure ‘ was een groot succes; Psalm 150 had daarmee naam gemaakt. In 1997 nam Tijmen Botma de muzikale leiding op zich en Ida Wisman in 2005 het voorzitterschap”.

Anneke: ”Met Tijmen Botma begon weer een nieuw hoofdstuk bij ons korps. Als gedreven en fanatiek dirigent, wist hij vanaf het begin zijn ‘drive’ over te brengen op de orkestleden. In eerste instantie was het even wennen, maar er was ook altijd tijd voor gezelligheid. En nog steeds heerst er een hele goede sfeer in het korps en dat is heel belangrijk want in een vereniging deel je tenslotte ook lief en leed, en daar moet ook ruimte voor zijn”.

Ferdy haakt daarop in: ”De laatste jaren werden we zeker geconfronteerd met lief en leed. Naast de geweldige concerten die we met alle orkesten gegeven hebben- dan denk ik ook aan de succesvolle Blue Lake Proms concerten- hebben we ook veel leed met elkaar moeten delen. Eerst kwam de coronatijd waarin we elkaar niet konden ontmoeten laat staan muziek maken. En dan drie grote verliezen binnen het orkest. Eerst het overlijden van Gerard Boland, de grote inspirator achter de Blue Lake Proms concerten, gevolgd door het verlies van Henk Schreurs, onze orkestmanager/manus van alles en heel trouwe fan. En alsof dat al niet genoeg was, het onverwachte overlijden in juli 2023 van ons langjarig en trouwe lid Jolanda Salemink die pas sinds 2020 voorzitter was. Ik heb haar als voorzitter mogen opvolgen. Dan merk je hoe belangrijk het is dat je dat verdriet en gemis met elkaar kunt delen, want ja, die lege stoel naast je of voor je hè. Je deelt met elkaar toch een beetje een familiegevoel. Maar ook samen muziek maken is belangrijk om emoties te verwerken”.

Jubileumjaar

“In 1999 vierde het orkest het 100-jarig bestaan. Dat was een geweldige mijlpaal en konden we terugkijken op vele succesvolle jaren. Maar voordat je het weet zijn we nu weer 25 jaar verder”, lacht Anneke. “Dit jubileumjaar vieren we met een volle agenda. Op 3 maart is het A-orkest te horen bij de jubileumviering in de Dorpskerk. Het B-orkest neemt op 9 maart deel aan een concours in de Hanzehof in Zutphen en op 31 maart neemt het orkest deel aan de Paasviering in de Dorpskerk. Natuurlijk staan we weer paraat op Koningsdag en de dag erna, op 28 april, houdt het A-orkest samen met Brassband Schoonhoven een concert in de Eurohal. Voor hen is het een try-out met het oog op de Europese kampioenschappen. Voor de liefhebbers van blaasmuziek een aanrader! En natuurlijk verzorgen we de muzikale omlijsting bij de Dodenherdenking, de Grensmarkt en de Avond4daagse. Op 12 juli sluiten we het seizoen af met een buitenconcert van het A-,B-, en C-orkest bij Schaersvoorde”.

“Het voormalige schoolgebouw is voor dit jaar onze thuisbasis. Helaas kunnen we niet meer terecht bij Sporthal Het Blauwe Meer omdat de ruimte daar anders is ingedeeld”, vertelt Ferdy. “Onze huisvesting baart ons op dit moment veel zorgen, aangezien we niet weten of we hier kunnen blijven daar de gemeente nog geen beslissing heeft genomen over de toekomstige invulling van het gebouw. We zijn actief in gesprek met verschillende belanghebbenden om een oplossing te vinden. Het zou heel mooi zijn als we in Schaersvoorde zouden kunnen blijven. En mocht dat toch niet kunnen, dan hoop ik dat we een andere geschikte ruimte in Dinxperlo vinden. Dus wanneer iemand iets weet, hoor ik het graag”.

“Schaersvoorde is echt een fijne plek met goede mogelijkheden”, vult Anneke aan. Op 28 juni gaan we daar iets heel bijzonders organiseren: ‘Maestro versus Managers’. Samen met Pascal Bos, leidt onze dirigent Tijmen Botma managers door het proces van non-verbaal leiding geven. Ze zoeken de raakvlakken op van het leiden van het orkest en het managen van een onderneming. Dat wordt een interessante avond”.

Tot slot vertelt Ferdy: “Waar we ons ook op verheugen is het Jubileumfeest op 7 september. Dan houden we een receptie en presenteren we ons jubileumboek dat nu in de maak is. Maar wat ik vooral nog kwijt wil: zet de datum van 23 en 24 november vast in de agenda want dan komen we weer met iets heel groots!”.

Informatie over de komende activiteiten zijn onder andere te volgen via Facebook en Instagram onder de naam Fanfare Psalm 150 Dinxperlo, en in De Band.